شیوه نامه آموزش هنگام ازدواج:
نگاه ویژه به ارتقا توانمندی زوجین در مدیریت زندگی زناشویی در همه ابعاد سلامتی، روانشناسی و اخلاقی و با توجه به تغییرات گسترده اجتماعی - فرهنگی، لزوم اهمیت جدی به توسعه ارتقا کمی و کیفی آموزش های قبل، هنگام و پس از ازدواج را می رساند. در همین راستا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در راستای رسالت خود از سال 1372 تاکنون اقدام به برگزاری کلاس های آموزش هنگام ازدواج در برخی مراکز خدمات جمع سلامت تحت مدیریت معاونت بهداشت دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور با همکاری سایر دستگاه ها (بهزیستی، اداره تبلیغات و ..) نموده است.
به استناد قوانین و سیاستهای کلان کشوری ذیل، معاونت بهداشت دانشگاهها / دانشکدههای علوم پزشکی و دستگاههای همکار در بحث آموزش ازدواج موظفند نسبت به اجرای برنامه آموزش هنگام ازدواج اقدام، رصد و گزارش نمایند.
اهم قوانین و سیاست های پشتیبان :
- اصل ده قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
- سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران افق 1404
- نقشه مهندسی فرهنگی کشور (راهبرد کلان 3)
- سیاست های کلی سلامت؛ ابلاغی مقام معظم رهبری (بند3)
- سیاست های کلی جمعیت ابلاغی مقام معظم رهبری (بند 4)
- سیاست های کلی خانواده ابلاغی مقام معظم رهبری (بند 10)
- سیاست های کلی برنامه توسعه هفتم (بند 15-16)
- قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت (ماده 38)
پس از ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مکلف شد تا در چارچوب مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی آموزش های هنگام ازدواج را به تمامی زوجین اعم از دانشجو و غیردانشجو ارائه دهد. آموزش دهندگان موضوع این حکم با تأیید نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاههای علوم پزشکی مربوط انتخاب می شوند. دفاتر ثبت ازدواج موظف به دریافت گواهی دائم هنگام ازدواج موضوع این ماده از زوجین، قبل از تحویل سند رسمی ازدواج هستند. بر همین اساس مطابق با نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی عناوین ارایه شده برای زوجین در کلاس های 6 ساعته آموزش ازدواج شامل "سلامت جنسی، باروری و عوارض روش های پیشگیری از بارداری"/ "فرزنداوری و فواید بارداری"/ "مهارت های زندگی"/ "اخلاق و احکام و قبح سقط جنین" ارایه خواهد شد.
اهداف برگزاری کلاس های آموزش:
- تحکیم بنیان خانواده و پیشگیری و کاهش طلاق
- افزایش فرزندآوری و آموزش مهارتهای زندگی
- افزایش سالمت جسمی، روانی، اخلاقی و اجتماعی فرد و خانواده
- پیشگیری و کاهش ناباروری و سقط عمدی جنین
شرح وظایف معاونت بهداشت در برنامه آموزش هنگام ازدواج:
- تشکیل کمیته دانشگاهی آموزش هنگام ازدواج با حضور اعضای کمیته
- مدیریت برنامه آموزش هنگام ازدواج در دانشگاه/ دانشکدهها
- تامین، مدیریت و ساماندهی مربیان مباحث "اخلاق و احکام خانواده و قبح سقط جنین" و "مهارتهای زندگی" با همکاری نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه
- همکاری با نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه در جانمایی مربیان در مراکز جامع خدمات سلامت دانشگاه/دانشکدهها
- همکاری در تهیه محتوای بستههای آموزشی ویژه مربیان و زوجین در تعامل با معاونت بهداشت وزارت
- همکاری با معاونت بهداشت وزارت در تدوین چک لیست پایش تدریس مربیان و تعیین شاخصهای پایش با هماهنگی دستگاههای همکار (اداره تبلیغات و بهزیستی)
- فراهم نمودن زمینه بازدید ناظرین منتخب دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی از مراکز آموزش هنگام ازدواج و پایش تدریس مربیان
- اصلاح فرایندها و سازوکارهای اجرایی برنامه آموزش هنگام ازدواج مطابق با مصوبات دریافتی از کمیته کشوری
- تامین کمبود نیروی مربیان یا جایگزینی مربیانی که به هر دلیلی از ادامه همکاری منصرف شدند با هماهنگی دستگاههای همکار و پس از کسب تایید دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری
- تهیه گزارش ساعات تدریس مربیان به تفکیک گروههای آموزش و پیگیری پرداخت حقالزحمه مطابق با آخرین شیوه نامه پرداخت
- نظارت بر حسن اجرای کامل کلیه مراحل برنامه
- برگزاری کارگاه های آموزش مربیانی که جدید همکاری خود را شروع کرده اند با همکاری نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری
- اقدام جهت تنظیم قرارداد همکاری با مربیان تایید صلاحیت شده از سوی دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری
- تهیه و ارسال گزارش از وضعیت تعداد کلاس های برگزار شده، ساعات تدریس مربیان و ..... به معاونت بهداشت وزارت
شرح وظایف دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه ها در برنامه آموزش هنگام ازدواج:
- تأمین مربیان 2 حوزه "اخلاق و احکام و قبح سقط جنین" و "مهارتهای زندگی" با همکاری کمیته دانشگاهی
- تأیید صلاحیت مربیان با همکاری دستگاههای ذیربط (ادارات تبلیغات اسلامی و بهزیستی)
- هماهنگی با حراست دانشگاه در جانمایی مربیان صاحب صلاحیت در مرکز آموزش هنگام ازدواج مراکز جامع خدمات سلامت شهری در تعامل با معاونت بهداشت دانشگاه/دانشکدهها
- اعلام نظرات پیشنهادی جهت بازنگری بسته های آموزشی هنگام ازدواج ویژه مربیان ازدواج در محورهای اخلاق و احکام و مهارت های زندگی
کمیته های کشوری/دانشگاهی آموزش های هنگام ازدواج:
در راستای اجرای احسن آموزش های هنگام ازدواج، تشکیل کمیته آموزش هنگام ازدواج توسط معاونت بهداشت دانشگاه/دانشکده های علوم پزشکی در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفته است. با توجه به اهمیت موضوع، الزام به تشکیل کارگروه متناظر به دانشگاه/ دانشکدههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کشور ابلاغ گردید.
اعضای این کمیته در دانشکده ها/ داشگاه های علوم پزشکی افراد ذیل یا نمایندگان تام الختیار می باشد:
- معاون بهداشت دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی به عنوان رئیس کمیته
- نماینده دفتر نهاد در دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی
- مدیرگروه جوانی جمعیت، سالمت خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی دبیر کمیته
- معاون فنی معاون بهداشت دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی
- معاون اجرایی معاون بهداشت دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی
- نماینده معاونت فرهنگی دانشجویی دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی
- رئیس/کارشناس اداره جوانی جمعیت دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی
- مدیرگروه آموزش و ارتقا سالمت معاونت بهداشت دانشگاه/دانشکده علوم پزشکی
- نماینده دفاتر ثبت ازدواج